Metis Finanse Sp. z o.o.

Spółka doradztwa podatkowego nr 787

ul. Nowa 1, 47-400 Racibórz

tel.: 516-222-826, 504-681-762

Strona główna | O nas | Usługi | Blog | Kontakt

2017-2024 © Metis Finanse

W dobie rosnącej liczby transakcji międzynarodowych coraz więcej polskich przedsiębiorstw dokonuje zakupów towarów i usług od zagranicznych kontrahentów. Taka współpraca wiąże się jednak z określonymi obowiązkami podatkowymi – w szczególności, gdy w grę wchodzi podatek VAT i transakcje wewnątrzwspólnotowe. Kluczowym elementem w takich przypadkach jest rejestracja do VAT-UE.

Czym jest VAT-UE i kto powinien się zarejestrować?

VAT-UE to potoczne określenie rejestracji do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych. Obowiązuje przedsiębiorców, którzy dokonują:

● wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT),

● wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT),

● zakupu usług od podatników z innych krajów UE, w których obowiązuje mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge).

Rejestracja do VAT-UE odbywa się poprzez złożenie formularza VAT-R do właściwego urzędu skarbowego. W jej wyniku przedsiębiorca otrzymuje numer VAT z prefiksem „PL”, który powinien być stosowany przy realizacji transakcji unijnych.

Podstawę prawną stanowi art. 97 ustawy o VAT z dnia 11 marca 2004 r.

Czy rejestracja do VAT-UE jest obowiązkowa?

Rejestracja do VAT-UE nie jest obowiązkowa dla wszystkich przedsiębiorstw, jednak jest wymagana w przypadku planowania jakichkolwiek transakcji z kontrahentami z UE, które podlegają rozliczeniu VAT w Polsce.

Nawet podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT (np. ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotów) mają obowiązek zarejestrowania się do VAT-UE przed dokonaniem transakcji unijnej – szczególnie w przypadku zakupu usług wymagających rozliczenia VAT w Polsce.

Konsekwencje braku rejestracji do VAT-UE

Brak rejestracji do VAT-UE może skutkować poważnymi konsekwencjami podatkowymi, w tym:

● narażeniem się na kary podatkowe za nierzetelne rozliczenie VAT,

● brakiem możliwości odliczenia VAT naliczonego w przypadku błędnej klasyfikacji transakcji,

● problemami z uzyskaniem zwrotu podatku, jeśli VAT został zapłacony za granicą,

● ryzykiem podwójnego opodatkowania – zarówno w kraju sprzedawcy, jak i w Polsce,

● brakiem możliwości zastosowania stawki 0% VAT przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów (zgodnie z art. 13 ustawy o VAT),

● uznaniem transakcji za krajową i objęciem jej polskimi stawkami VAT,

● odmową przyjęcia faktury przez zagranicznego kontrahenta w przypadku braku numeru VAT-UE, co może utrudnić współpracę.

Jak uniknąć nieporozumień i ryzyk podatkowych?

Aby zminimalizować ryzyko podatkowe i uniknąć nieporozumień w kontaktach z kontrahentami z UE, przedsiębiorstwo powinno:

● dokonać rejestracji do VAT-UE przed rozpoczęciem współpracy,

● upewnić się, że obie strony transakcji posiadają aktywne numery VAT-UE (do weryfikacji w systemie VIES),

● odpowiednio udokumentować przemieszczenie towarów poza granice Polski.

Co zrobić w przypadku otrzymania faktury zagranicznej bez rejestracji do VAT-UE?

W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo otrzyma fakturę zagraniczną przed dokonaniem rejestracji do VAT-UE, powinno:

● niezwłocznie dokonać rejestracji poprzez aktualizację zgłoszenia VAT-R,

● dokonać ewentualnej korekty rozliczeń VAT, jeżeli jest to wymagane (zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT),

● złożyć zaległe deklaracje VAT oraz informacje podsumowujące VAT-UE, jeśli były wymagane.

Brak rejestracji do VAT-UE nie wyklucza możliwości prowadzenia współpracy międzynarodowej, jednak znacznie komplikuje kwestie podatkowe i zwiększa ryzyko nieprawidłowości.

Podstawy prawne:

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2024 poz. 361), w szczególności:

● art. 9 – definicja WNT,

● art. 17 ust. 1 pkt 4 – odwrotne obciążenie,

● art. 28b – miejsce świadczenia usług,

● art. 96 i art. 97 – obowiązek rejestracji VAT i VAT-UE,

● art. 100 – informacje podsumowujące VAT-UE.

Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej:

● art. 196 – reverse charge.

Kodeks karny skarbowy (Dz.U. 1999 nr 83 poz. 930, z późn. zm.):

● art. 56 § 4 i art. 61a – kary za nierzetelne rozliczenie i niezłożenie deklaracji.

Biuro rachunkowo-finansowe

Spółka doradztwa podatkowego