Metis Finanse | Spółka doradztwa podatkowego

Należy wiedzieć, że w określonych przypadkach w ogóle nie mamy prawa korzystać ze zwolnienia podmiotowego, lecz musimy dokonać rejestracji jako czynny podatnik podatku VAT.

Zwolnienie podmiotowe przysługuje, gdy nie przekraczamy wysokości limitu wynikającego z art. 113 ustawy o VAT. Stąd potocznie nazywane jest zwolnieniem ze względu na sprzedaż do 200 000 zł. Zwolnienie to odnosi się do nas jako podmiotu prowadzącego działalność, czyli wszystkie dokonywane przez firmę transakcje sprzedaży (mające miejsce świadczenia bądź dostawy na terytorium Polski) nie są opodatkowane podatkiem VAT. Przykładowo, jeśli w ramach jednej działalności świadczymy usługi fryzjerskie oraz jednocześnie usługi budowlane i sprzedaż obuwia wówczas każda transakcja (przy zachowaniu limitu) jest objęta zwolnieniem podmiotowym.

Jednak czasami, mimo nieprzekroczenia limitu określonego w art. 113 ustawy o VAT, nie możemy tego zwolnienia stosować. Decydujący jest rodzaj usług oraz towarów będących przedmiotem transakcji. W art. 113 ust. 13 ustawy o VAT wprost wymieniono usługi oraz towary, których sprzedaż powoduje, że zwolnienie nie może być stosowane. Nie ma znaczenia czy świadczenie, wymienionych w przepisie, usług oraz dostaw towarów jest głównym przedmiotem naszej działalności czy też jest to pojedyncza transakcja.

Zgodnie z wspomnianym art. 113 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienia podmiotowego nie możemy stosować w przypadku sprzedaży:

1. usług:

a) prawniczych

b) doradztwa (poza doradztwem rolniczym związanym z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanym ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego)

c) jubilerskich

d) ściągania długów, w tym factoringu

2. towarów

a) wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT, czyli wyrobów (w tym odpadów i złomu) z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, wyrobów z bursztynu, biżuterii artystycznej o wieku przekraczającym 100 lat

b) opodatkowanych podatkiem akcyzowym, innych niż: energia elektryczna wyroby tytoniowe, czyli papierosy, tytoń do palenia, cygara, cygaretki samochody osobowe (niebędące nowymi środkami transportu) będące środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji

c) będących budynkiem, budowlą lub ich częścią, w przypadku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b ustawy o VAT

d) będących terenami budowlanymi, czyli gruntami niezabudowanymi, o których mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT

e) będących nowymi środkami transportu, czyli przeznaczonymi do transportu osób lub towarów pojazdami lądowymi, jednostkami pływającymi, statkami powietrznymi, o których mowa w art. 2 pkt 10 ustawy o VAT

f) będących preparatami kosmetycznymi i toaletowymi - klasyfikowanymi pod PKWiU 20.42.1 - w przypadku zawierania umów na odległość (np. sprzedaż poprzez e-sklep, poprzez portal internetowy)

g) będących komputerami, wyrobami elektronicznymi i optycznymi - klasyfikowanymi pod PKWiU 26 - w przypadku zawierania umów na odległość (np. sprzedaż poprzez e-sklep, poprzez portal internetowy)

h) będących urządzeniami elektrycznymi - klasyfikowanymi pod PKWiU 27 - w przypadku zawierania umów na odległość (np. sprzedaż poprzez e-sklep, poprzez portal internetowy)

i) będących maszynami i urządzeniami, gdzie indziej niesklasyfikowanymi - klasyfikowanymi pod PKWiU 28 - w przypadku zawierania umów na odległość (np. sprzedaż poprzez e-sklep, poprzez portal internetowy)

j) będących częściami i akcesoriami do pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli) - w przypadku klasyfikowania pod PKWiU 45.3

k) będących częściami i akcesoriami do motocykli - w przypadku klasyfikowania pod PKWiU ex 45.4.

W praktyce oznacza to, że wykonanie chociaż jednej transakcji obejmującej przypadek wymieniony w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT determinuje obowiązek rejestracji jako czynny podatnik podatku VAT i rozliczania podatku VAT. Co istotne, zwolnienie podmiotowe stosujemy do całości dokonywanych transakcji sprzedaży albo w ogóle go nie stosujemy. Nie możemy część transakcji obejmować zwolnieniem podmiotowym zaś inną część transakcji opodatkowywać podatkiem VAT.

Warto podkreślić, że tylko faktyczny przedmiot dokonywanych transakcji decyduje o możliwości (braku możliwości) stosowania zwolnienia podmiotowego. Nie opieramy się na wskazanych przy rejestracji kodach PKD. Istotne jest wykonanie (bądź nie) czynności wskazanych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Jednocześnie w ogóle nie ma znaczenia forma prowadzonej działalności gospodarczej (tzn. czy jest to jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka z o.o., spółka komandytowo-akcyjna, spółka cywilna). Istotne jest jedynie, aby firma chcąca korzystać ze zwolnienia podmiotowego posiadała siedzibę działalności na terytorium Polski.

Przykładowo, otwieramy działalność, która nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego (czyli taką jak wskazana w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT). Wówczas od samego początku rozpoczęcia prowadzenia działalności (mimo nieprzekraczania limitu) musimy być zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i transakcje opodatkowywać według właściwej stawki VAT. Żadna z wykonanych przez nas transakcji nie będzie objęta zwolnieniem podmiotowym. Nawet jeśli wykonamy transakcję, której przedmiotem jest usługa bądź dostawa towaru inna niż wskazana w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT musi być ona opodatkowana podatkiem VAT.

W innym przypadku otwieramy działalność, która może korzystać ze zwolnienia podmiotowego (czyli inną niż wskazana w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT) i po pewnym czasie wykonujemy usługę bądź dostawę towaru określoną w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Wówczas tracimy możliwość stosowania zwolnienia podmiotowego. I to względem całej wykonywanej działalności. Tym samym, począwszy od tej czynności, wszystkie transakcje sprzedaży opodatkowujemy według odpowiedniej stawki VAT. Wszystkie tzn. również te, które wcześniej korzystały ze zwolnienia podmiotowego. Innymi słowy, od momentu wykonania, chociażby tylko raz czynności wymienionej w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT nie mamy już prawa do stosowania zwolnienia podmiotowego. Natomiast mamy obowiązek rejestracji jako czynny podatnik VAT. Wtedy ponownie można zacząć korzystać ze zwolnienia podmiotowego jedynie, po określonym czasie i przy spełnieniu wskazanych w ustawie warunków.

W trzecim przypadku otwieramy działalność, w ramach której jednocześnie będziemy wykonywać czynności mogące korzystać ze zwolnienia podmiotowego (czyli inne niż wskazana w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT) i czynności niemogące korzystać ze zwolnienia podmiotowego (czyli wskazane w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT). Wówczas również od samego początku rozpoczęcia prowadzenia działalności (mimo nieprzekraczania limitu) musimy być zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i wszystkie transakcje opodatkowywać właściwą stawką VAT.

Joanna Kulpa

FABRYKA WNIOSKÓW